Titulli:
Marrja e shtetësisë për lindjen në Itali: kur vullneti i shprehur ka më shumë rëndësi se forma – Vërejtje mbi vendimin e Gjykatës së Breshës, R.G. nr. 4260/2023, vendimi nr. 2325/2025
1. Parathënie
Me vendimin nr. 2325/2025, të publikuar më 4 qershor 2025 në kuadër të procedurës gjyqësore të regjistruar me nr. R.G. 4260/2023, Gjykata e Breshës – seksioni i posaçëm për çështjet e emigracionit – njohu të drejtën për shtetësi italiane të një të reje të lindur në Itali nga prindër të huaj, pasi konstatoi plotësimin e kushteve të parashikuara nga neni 4, paragrafi 2 i ligjit nr. 91/1992. Ky vendim përbën një shembull të rëndësishëm të një qasjeje thelbësore në vlerësimin e qëndrimit të ligjshëm dhe të kapërcimit të pengesave formale që shpesh pengojnë ushtrimin efektiv të së drejtës nga ata që lindin dhe rriten në Itali.
2. Faktet: paraqitja e kërkesës dhe mosveprimi i administratës
Paditësja, e lindur në Itali në vitin 1993 dhe rezidente gjatë gjithë jetës në territorin italian, kishte paraqitur më 11 maj 2012 në bashkinë e Dalmine një deklaratë vullneti për marrjen e shtetësisë italiane pas mbushjes së moshës madhore. Megjithatë, kërkesa nuk u protokollua kurrë dhe as nuk u përfundua nga administrata, e cila vetëm në vitin 2023 – pas një kërkese ligjore – komunikoi se deklarata ishte “pa format e duhura”.
Gjykata e konsideroi të papranueshëm sjelljen e bashkisë, e cila kishte për detyrë të kërkonte sqarime ose dokumentacion shtesë, dhe jo të linte të pazgjidhur një kërkesë për më shumë se dhjetë vjet.
3. Kushtet ligjore dhe parimi i përmbajtjes
Sipas nenit 4, paragrafi 2 i ligjit nr. 91/1992, një i huaj i lindur në Itali bëhet shtetas italian nëse:
-
ka qëndruar në mënyrë të ligjshme dhe të pandërprerë deri në moshën madhore;
-
dhe deklaron, brenda një viti nga mbushja e tetëmbëdhjetë vjeç, dëshirën për të marrë shtetësinë.
Gjykata theksoi se në këtë rast të gjitha kushtet thelbësore janë përmbushur: paditësja kishte jetuar gjithmonë në Itali, ishte regjistruar në mënyrë të rregullt në gjendjen civile që nga lindja dhe kishte dokumentacion të plotë që dëshmonte praninë e saj të vazhdueshme në territor (certifikata shkollore, mjekësore, leje qëndrimi të nënës, etj.).
Në mënyrë të veçantë, gjykata vlerësoi se mungesa e formalizimit të kërkesës nuk mund të pengojë të drejtën, pasi deklarata ishte dorëzuar në kohë në zyrën përkatëse. Përgjegjësia për mosveprim i përkiste administratës dhe jo paditëses.
4. Precedentët gjyqësorë dhe rregulloret sqaruese
Gjykata iu referua jurisprudencës së konsoliduar (si p.sh. vendimi i Gjykatës së Kasacionit nr. 7322/2019 dhe vendime të tjera të shkallës së parë), e cila e pranon shtetësinë edhe në rast të parregullsive formale, nëse këto nuk janë të atribuueshme vetë personit.
U citua gjithashtu qarkorja ministriale nr. 22/2007, e cila thekson se mungesat e shkaktuara nga administrata nuk mund të bien mbi minorenin, dhe neni 33 i dekret-ligjit nr. 69/2013, i cili lejon të provohet vazhdimësia e qëndrimit në Itali me çdo "dokumentacion të përshtatshëm", madje edhe në prani të parregullsive të shkaktuara nga prindërit ose administrata.
5. Vendimi dhe detyrimi për të paguar shpenzimet gjyqësore
Gjykata pranoi kërkesën, e deklaroi paditësen si shtetase italiane dhe urdhëroi Zyrën e Gjendjes Civile të procedojë me regjistrimet dhe njoftimet përkatëse. Gjithashtu, Ministria e Brendshme u dënua të paguajë shpenzimet gjyqësore në shumën 1000 euro, plus taksat dhe tarifat ligjore.
6. Përfundime
Ky vendim paraqet një shembull të qartë të zbatimit të parimit të efektivitetit të të drejtave. Gjykata konfirmon se e drejta për shtetësi nuk mund të pengohet për arsye thjesht formale, veçanërisht kur paaftësia ose mosveprimi i administratës ka penguar ushtrimin e plotë të kësaj të drejte. Qasja juridike e adoptuar nuk mbron vetëm ligjshmërinë materiale, por edhe dinjitetin dhe integrimin e atyre që kanë lindur dhe janë rritur në Itali.
Avv. Fabio Loscerbo
Nessun commento:
Posta un commento