Mbrojtja speciale dhe integrimi shoqëror-profesional: shënim mbi vendimin e Gjykatës së Katanias – Seksioni i Emigracionit, datë 10 korrik 2025, R.G. 9595/2023

---

Titulli:
Mbrojtja speciale dhe integrimi shoqëror-profesional: shënim mbi vendimin e Gjykatës së Katanias – Seksioni i Emigracionit, datë 10 korrik 2025, R.G. 9595/2023

1. Hyrje
Vendimi në fjalë, i dhënë nga Seksioni i Emigracionit pranë Gjykatës së Katanias, trajton një çështje komplekse ku paditësi kishte kundërshtuar vendimin e Komisionit Territorial për Njohjen e Mbrojtjes Ndërkombëtare, i cili kishte shpallur të papranueshëm kërkesën e përsëritur për mbrojtje ndërkombëtare.
Ky vendim karakterizohet nga dy aspekte: nga njëra anë, konfirmimi i vlerësimit negativ lidhur me statusin e refugjatit dhe mbrojtjen plotësuese; dhe nga ana tjetër, njohja e të drejtës për mbrojtje speciale në bazë të nenit 19, pika 1.1, të Dekretit Legjislativ nr. 286/1998, për shkak të rrënjosjes shoqërore-profesionale dhe familjare të paditësit në Itali.

2. Papranueshmëria e kërkesës së përsëritur
Gjykata theksoi se Komisioni Territorial kishte shpallur me të drejtë të papranueshme kërkesën e përsëritur, pasi nuk ishin paraqitur elemente të reja që mund të ndryshonin vlerësimin e mëparshëm, sipas nenit 29, pika 1, shkronja (b) të Dekretit Legjislativ nr. 25/2008.
Paditësi ishte kufizuar në paraqitjen e problemeve personale të përgjithshme, pa sjellë fakte konkrete mbi rrezikun individual të përndjekjes (neni 7 i Dekretit Legjislativ 251/2007) ose të dëmit të rëndë (neni 14, shkronjat a dhe b, të Dekretit Legjislativ 251/2007).
Sa i përket nenit 14, shkronja (c), Gjykata përjashtoi ekzistencën në Marok të një situate dhune të përgjithshme të shkaktuar nga konflikt i armatosur, bazuar në një shqyrtim të gjerë të burimeve ndërkombëtare.

3. Shqyrtimi i mbrojtjes speciale
Edhe pse konfirmoi mungesën e kushteve për mbrojtje ndërkombëtare, Gjykata pa të arsyeshme të verifikonte ekzistencën e kushteve për mbrojtje speciale, duke zbatuar parimin e sanksionuar nga Gjykata e Kasacionit në vendimin nr. 8819/2020, sipas të cilit gjyqtari duhet të vlerësojë ex officio të gjitha format e mbrojtjes të parashikuara nga ligji, pavarësisht nga emërtimi juridik i përdorur nga pala.
Duke iu referuar nenit 19, pika 1.1, të TUI-t (Testo Unico Immigrazione), i ndryshuar nga Dekreti-Ligj 130/2020, Gjykata konsideroi se kthimi i paditësit në vendin e tij do të përbënte shkelje të së drejtës për respektimin e jetës private dhe familjare, të mbrojtur nga neni 8 i KEDNJ-së, për shkak të integrimit të tij shoqëror dhe profesional në Itali.

4. Elementet e integrimit
Integrimi u provua nga disa elemente dokumentare, si:

• kontratë pune të varur dhe fletëpagesa për vitet 2023 dhe 2024;

• certifikata formimi profesional (përdorimi i karrocave industriale vetëlëvizëse dhe kurs sigurie me rrezik të lartë);

• martesë me bashkatdhetare rezidente në Itali dhe lindja e një fëmije të mitur në territorin italian.

Gjykata e Kasacionit (vendimet nr. 7396/2021; 16369/2022; 26089/2022) ka theksuar se këto elemente tregojnë një synim serioz për t’u integruar, gjë që ka rëndësi në vlerësimin e mbrojtjes speciale.

5. Vendimi
Gjykata pranoi pjesërisht padinë dhe shpalli të drejtën e paditësit për të marrë leje qëndrimi për mbrojtje speciale, e cila mund të konvertohet në leje qëndrimi për arsye pune, duke urdhëruar dërgimin e aktit te Questore për lëshimin e dokumentit. Shpenzimet gjyqësore u shpallën të pakthyeshme.

6. Përfundime
Ky vendim hyn në linjën gjyqësore që, megjithëse refuzon kërkesat për mbrojtje ndërkombëtare të pambështetura në elemente të reja apo të sakta, njeh nevojën për të mbrojtur lidhjet familjare dhe integrimin real në vend, duke e konsideruar nenin 19 të TUI-t si mjet për mbrojtjen e të drejtave themelore.
Qasja e ndjekur nga Gjykata e Katanias tregon një ekuilibër ndërmjet rreptësisë në zbatimin e rregullave mbi papranueshmërinë e kërkesave të përsëritura dhe kujdesit për mbrojtjen e vlerave kushtetuese dhe ndërkombëtare që lidhen me jetën private dhe familjare.

---

Avv. Fabio Loscerbo

---