Efekti pezullues automatik në mungesë të zbatimit të saktë të procedurës së përshpejtuar – Shënim mbi vendimin e Gjykatës së Bolonjës, Seksioni i Emigracionit, datë 30 korrik 2025, R.G. 10617/2025

 Efekti pezullues automatik në mungesë të zbatimit të saktë të procedurës së përshpejtuar – Shënim mbi vendimin e Gjykatës së Bolonjës, Seksioni i Emigracionit, datë 30 korrik 2025, R.G. 10617/2025

1. Hyrje
Vendimi në fjalë, i dhënë nga Seksioni i specializuar për çështjet e emigracionit, mbrojtjes ndërkombëtare dhe lëvizjes së lirë të qytetarëve të Bashkimit Evropian pranë Gjykatës së Bolonjës, trajton çështjen e efektit pezullues automatik të padisë kundër një vendimi refuzues për “qartësi të dukshme të mungesës së bazës” (manifesta infondatezza) në kërkesën për mbrojtje ndërkombëtare, kur është ndjekur procedura e zakonshme dhe jo ajo e përshpejtuar.
Rasti ka origjinë nga një vendim i Komisionit Territorial për Njohjen e Mbrojtjes Ndërkombëtare, i cili e kishte refuzuar kërkesën për mungesë të bazës së qartë, edhe pse kishte ndjekur një procedurë të zakonshme dhe jo të përshpejtuar.

2. Kuadri ligjor dhe gjyqësor
Vendimi bazohet në nenin 35-bis të Dekretit Legjislativ nr. 25/2008, i ndryshuar së fundi me Dekretin-Ligj nr. 145/2024, i shndërruar në Ligjin nr. 187/2024, si dhe mbi parimet e përcaktuara nga Dhoma e Bashkuar e Gjykatës së Kasacionit me vendimin nr. 11399 të datës 29 prill 2024.
Në këtë vendim, dhënë pas një referimi paraprak nga i njëjti seksion i Bolonjës në bazë të nenit 363-bis të Kodit të Procedurës Civile, Gjykata e Kasacionit ka përcaktuar se përjashtimi nga parimi i pezullimit automatik të vendimit të apeluar – në rastet e refuzimit për mungesë të qartë të bazës për shkak të ardhjes nga “vend i sigurt” – zbatohet vetëm nëse komisioni territorial ka ndjekur realisht një procedurë të përshpejtuar të saktë siç parashikon ligji. Në rast të kundërt, rikthehet procedura e zakonshme, me pasojë zbatimin e efektit pezullues automatik.

3. Zgjerimi i zbatimit për raste të tjera të mungesës së qartë të bazës
Gjykata ka vlerësuar se parimi i përcaktuar nga Dhoma e Bashkuar nuk vlen vetëm për rastet e mungesës së qartë të bazës për shkak të origjinës nga vend i sigurt, por edhe për rastet e tjera të kësaj natyre, madje edhe për rastet e mospranimit të kërkesës. Ky zgjerim bazohet në logjikën e vendimit të Kasacionit dhe në nevojën për koherencë sistematike midis rasteve të ndryshme.

4. Procedura e ndjekur në rastin konkret
Nga shqyrtimi i aktit rezulton se Komisioni Territorial kishte deklaruar se nuk kishte arritur të respektonte afatet ligjore të procedurës së përshpejtuar “për shkak të numrit të madh të kërkesave”, dhe për këtë arsye kishte ndjekur procedurën e zakonshme. Megjithatë, kishte refuzuar kërkesën për mungesë të qartë të bazës duke iu referuar një qarkoreje të Komisionit Kombëtar për të Drejtën e Azilit.
Gjykata ka theksuar se ndjekja e procedurës së zakonshme sjell si pasoja:

• zbatimin e afatit të zakonshëm 30-ditor për paraqitjen e padisë;

• pezullimin automatik të efektit ekzekutiv të vendimit të apeluar, pavarësisht nga paralajmërimet e përfshira në dispozitivin e vendimit administrativ.

5. Vendimi
Në bazë të këtyre konsideratave, Gjykata shpalli pezullimin automatik të efektit ekzekutiv të vendimit të apeluar dhe urdhëroi Drejtorinë e Policisë (Questura) të lëshojë leje qëndrimi për kërkesë azili, e vlefshme deri në përfundim të gjykimit.

6. Përfundime
Ky vendim rikonfirmon një parim me rëndësi të madhe praktike për mbrojtjen e kërkuesve të mbrojtjes ndërkombëtare: efekti pezullues automatik nuk mund të mohohet kur komisioni territorial nuk respekton kushtet procedurale që justifikojnë përdorimin e procedurës së përshpejtuar.
Ky interpretim ofron një garanci thelbësore për të drejtën e mbrojtjes dhe qëndrimin e ligjshëm në territorin kombëtar të kërkuesit, duke vënë kufi ndaj praktikave administrative që priren të barazojnë në mënyrë të pasaktë situata të ndryshme.

---

Avv. Fabio Loscerbo