Kujdestaria familjare dhe leja e qëndrimit: TAR Bolzano anulon refuzimin e kërkesës nga Policia për shkak të shkeljes së nenit 10-bis të Ligjit nr. 241/1990 Koment mbi vendimin e Gjykatës Rajonale Administrative – Seksioni Autonom i Bolzanos, nr. 181/2025, i datës 10 qershor 2025, R.G. nr. 100/2025

 Kujdestaria familjare dhe leja e qëndrimit: TAR Bolzano anulon refuzimin e kërkesës nga Policia për shkak të shkeljes së nenit 10-bis të Ligjit nr. 241/1990

Koment mbi vendimin e Gjykatës Rajonale Administrative – Seksioni Autonom i Bolzanos, nr. 181/2025, i datës 10 qershor 2025, R.G. nr. 100/2025

Gjykata Rajonale Administrative e Bolzanos, me vendimin nr. 181/2025, pranoi padinë e paraqitur nga një i ri shtetas i huaj kundër aktit me të cilin Policia e Bolzanos kishte shpallur të papranueshme kërkesën për leje qëndrimi për arsye familjare të lidhura me një kujdestari, kërkesë e paraqitur para mbushjes së moshës madhore.

Ky vendim ka një rëndësi të veçantë në aspektin e mbrojtjes procedurale dhe materiale të të miturit të huaj të besuar në mënyrë joformale tek të afërmit dhe rithekson detyrimin e administratës për të zhvilluar një hetim të plotë si dhe për të aplikuar saktë rregullat e të drejtës së brendshme dhe të rendit juridik të Bashkimit Evropian.

1. Faktet

Paditësi kishte hyrë në Itali si i mitur dhe ishte vendosur nën kujdesin e kushëririt nga nëna, mbi bazën e një deklarate noteriale të prindërve dhe një akti të kryetarit të bashkisë ku banonte kujdestari. Ai kishte paraqitur më pas një kërkesë për leje qëndrimi për arsye familjare. Por Policia e Bolzanos e kishte shpallur të papranueshme kërkesën, duke pretenduar mungesën e një akti zyrtar nga Gjykata për të Mitur, mungesën e bashkëjetesës me kujdestarin dhe faktin që paditësi kishte mbushur moshën madhore.

2. Ankesat e paditësit

Ndër arsyet që Gjykata vlerësoi të themeluara – dhe të mjaftueshme për anulimin e aktit – ishte shkelja e nenit 10-bis të Ligjit nr. 241/1990, pasi administrata nuk kishte komunikuar paraprakisht arsyet e refuzimit, duke i mohuar kështu paditësit të drejtën për të paraqitur dokumentacion shtesë që mund të kishte ndikuar në rezultatet e shqyrtimit.

Gjykata pranoi gjithashtu arsyetimin material të lidhur me moszbatimin e nenit 10 të Ligjit nr. 47/2017 dhe nenit 32 të Dekretit Legjislativ 286/1998, që parashikojnë respektivisht të drejtën e të miturve të huaj të pashoqëruar ose të besuar të kërkojnë leje qëndrimi dhe mundësinë e konvertimit të lejes pas mbushjes së moshës madhore.

3. Kujdestaria familjare dhe e drejta për qëndrim

Gjykata vlerësoi se, në dritën e dokumentacionit të paraqitur, paditësi ndodhej në një situatë kujdestarie familjare të vlefshme sipas nenit 4 të Ligjit nr. 184/1983, që i jepte të drejtën të kërkonte leje qëndrimi për arsye familjare. Nuk kishte rëndësi që nuk kishte një vendim të konfirmuar nga Gjykata për të Mitur, duke qenë se akti i kryetarit të bashkisë dhe vullneti i dokumentuar i prindërve ishin të mjaftueshme.

Gjithashtu, edhe nëse administrata do të kishte vlerësuar se mbushja e moshës madhore e pengonte lëshimin e lejes për arsye familjare, duhej të kishte shqyrtuar mundësinë e konvertimit të saj në leje për punë, në përputhje me nenin 32, paragrafi 1, të Dekretit Legjislativ 286/1998. Kjo detyrë buron gjithashtu nga neni 5, paragrafi 9, i të njëjtit dekret, i cili e detyron administratën të shqyrtojë lloje të tjera lejesh kur ajo e kërkuar nuk mund të jepet.

4. Parimi juridik i shprehur

Ky vendim konfirmon dy parime themelore:

• Shkelja e nenit 10-bis të Ligjit 241/1990 sjell pavlefshmërinë e pakorrigjueshme të aktit administrativ kur subjekti nuk ka pasur mundësinë të paraqesë shpjegime gjatë procedurës.

• Kujdestaria familjare e dokumentuar në mënyrë administrative është e mjaftueshme për të kërkuar leje qëndrimi për arsye familjare, dhe mbushja e moshës madhore nuk përbën një arsye automatike për humbjen e kësaj të drejte – përkundrazi, kërkohet shqyrtim aktiv i mundësisë së konvertimit në një leje tjetër.

5. Përfundim

Me anulimin e aktit administrativ dhe me detyrimin e administratës për të paguar shpenzimet gjyqësore, Gjykata e Bolzanos ka sanksionuar një linjë interpretimi të garantuar, në përputhje me parimet e së drejtës së të miturve dhe detyrimin për respektimin e integrimit dhe stabilitetit të të huajve në territorin italian.

Ky vendim vendoset në linjën e jurisprudencës që favorizon efektivitetin e kujdestarisë dhe mbrojtjen e të drejtave të të miturve të huaj, edhe pas mbushjes së moshës madhore.

---

Avv. Fabio Loscerbo
Gjykata Rajonale Administrative – Seksioni Autonom i Bolzanos
Vendimi nr. 181/2025, R.G. nr. 100/2025, i datës 10 qershor 2025