Mbrojtja e unitetit familjar dhe karta e qëndrimit për ish-bashkëshortin: koncepti i zgjeruar i “anëtarit të familjes” në dritën e vendimit të Gjykatës së Bolonjës të datës 2 tetor 2024
Avv. Fabio Loscerbo
Avokat në Bolonjë
Vendimi i Gjykatës së Bolonjës, datë 2 tetor 2024, trajton një temë juridike me rëndësi të veçantë: mundësinë për të njohur të drejtën për kartën e qëndrimit për anëtarin e familjes së një qytetari të Bashkimit Evropian edhe për ish-bashkëshortin, në rastet kur ai ndodhet në një gjendje të rëndë shëndetësore dhe përfiton ndihmë të qëndrueshme dhe të vazhdueshme nga qytetari i BE-së.
Rasti
Paditësi, një shtetas i huaj që banon në Itali që prej vitit 1989, ishte martuar me një shtetase të Bashkimit Evropian, me të cilën kishte dy fëmijë. Pas divorcit, ai u përball me probleme të rënda shëndetësore dhe invaliditet të thellë. Në këtë kontekst, ai rifilloi bashkëjetesën me ish-bashkëshorten, me të cilën kishte krijuar një marrëdhënie të qëndrueshme ndihme dhe afeksioni: ajo ishte personi i vetëm që kujdesej për të financiarisht dhe në përditshmëri.
Në këto rrethana, ai kërkoi lëshimin e kartës së qëndrimit si anëtar familjeje i një qytetari të BE-së, në bazë të nenit 10 të dekretit legjislativ nr. 30/2007. Por kërkesa u refuzua nga Policia e Shtetit (Questura), duke e konsideruar të papranueshme për mungesë të një martese të vlefshme në fuqi.
Kuadri ligjor dhe jurisprudenca
Gjykata e Bolonjës, duke analizuar legjislacionin kombëtar dhe evropian, vlerësoi se paditësi kishte të drejtë për marrjen e kartës së qëndrimit, duke mbështetur një interpretim të gjerë dhe njerëzor të nenit 3, pika 2, të Direktivës 2004/38/KE dhe nenit përkatës të dekretit legjislativ 30/2007.
Këto norma i detyrojnë shtetet anëtare të “lehtësojnë” hyrjen dhe qëndrimin të çdo anëtari tjetër të familjes që nuk përfshihet në përkufizimin e ngushtë të nenit 2, por që bashkëjeton me qytetarin e BE-së ose është nën kujdes për shkak të arsyeve të rënda shëndetësore.
Gjykata citoi gjithashtu motivin nr. 6 të direktivës evropiane, i cili përcakton qëllimin e saj për të “ruajtur unitetin familjar në kuptimin më të gjerë të mundshëm”. U përmend edhe vendimi i rëndësishëm i Gjykatës së Drejtësisë së BE-së në çështjen C-22/21 (SRS) të datës 15 shtator 2022, ku u saktësua se koncepti “çdo anëtar tjetër i familjes” duhet interpretuar në mënyrë të gjerë, duke përfshirë individët që kanë një marrëdhënie të qëndrueshme varësie personale dhe bashkëjetese familjare reale, jo thjesht një bashkëjetesë të përkohshme.
Koncepti i zgjeruar i familjes
Gjykata e Drejtësisë e Bashkimit Evropian ka sqaruar se ekzistenca e një varësie reale dhe ndihme të përditshme në një kontekst të bashkëjetesës efektive familjare, edhe në mungesë të martesës, është e mjaftueshme për ta konsideruar një person si anëtar të familjes sipas nenit 3, pika 2. Gjykata e Bolonjës pranoi pra se bashkëjetesa dhe ndihma e ofruar nga ish-bashkëshortja janë të mjaftueshme për të justifikuar dhënien e kartës së qëndrimit, në përputhje me qëllimet mbrojtëse të së drejtës evropiane.
Përfundime
Ky vendim përfaqëson një hap përpara në jurisprudencën italiane drejt tejkalimit të vizionit formalist mbi përkufizimin e “familjes” në marrëdhëniet ndërmjet shtetasve të huaj dhe qytetarëve të BE-së. Ai afirmon një parim të solidaritetit familjar real, që merr në konsideratë marrëdhëniet personale dhe sociale të vërteta, përtej vetëm lidhjeve ligjore formale.
Në një kontekst ligjor që kërkon fleksibilitet dhe respektim të të drejtave themelore të njeriut, ky vendim i Gjykatës së Bolonjës është një shembull pozitiv i drejtësisë së afërt me dinjitetin dhe realitetin njerëzor.
Nessun commento:
Posta un commento