Avokati Fabio Loscerbo organizon një veprimtari trajnimi të akredituar nga Dhoma e Avokatëve mbi të drejtën e aksesit në dokumente dhe të drejtat e të huajve

Nga redaksia

Bolonja priti të premten, më 18 korrik 2025, një takim që ndërthurte rreptësinë juridike me dobinë praktike. Në sallën këshillimore të Lagjes Reno “Rosario Angelo Livatino”, avokati Fabio Loscerbo zhvilloi një seminar të dedikuar “Komisionit për Aksesin në Dokumentet Administrative në të drejtën e emigracionit”. Nisma, falas dhe e akredituar nga Këshilli i Urdhrit të Avokatëve të Bolonjës me dy kredi formimi, tërhoqi profesionistë e operatorë që duan ta rikthejnë transparencën procedurale në qendër të mjeteve të mbrojtjes efektive.

Tema ishte veçanërisht aktuale. Në fushën e lejeve të qëndrimit, vizave, dëgjimeve para Komisioneve Territoriale dhe vendimeve të Questurave, e drejta e aksesit në akte nuk është një detaj formal; është kusht i domosdoshëm për të verifikuar ligjshmërinë e veprimit administrativ dhe për të ndërtuar një mbrojtje të informuar. Loscerbo zgjodhi një qasje konkretë: të niset nga shtylla e Ligjit 241/1990, me dispozitat e tij për aksesin dokumentar, dhe ta ndërthurë me dekretin legjislativ 33/2013, që ka sanksionuar “aksesin qytetar të përgjithshëm” (FOIA). Dallimi midis instrumentit dokumentar dhe FOIA-s nuk u trajtua si çështje teorike, por si zgjedhje strategjike që bëhet rast pas rasti sipas nevojës mbrojtëse: kur kërkohet “kartela” e procedurës përdoret aksesi dokumentar; kur duhen të dhëna e informacione të shpërndara, vihet në lëvizje rruga e FOIA-s për të ndriçuar zonat e errëta të administratës.

Diskutimi me praktikën e përditshme të zyrave ishte po aq i drejtpërdrejtë. U reflektua mbi afatet ligjore dhe mekanizmin e “heshtjes-refuzim”, mbi detyrimet e komunikimit me kundër–të interesuarit dhe mbi kanalet më efikase për paraqitjen e kërkesave, duke vënë në pah atë që tradita e Ligjit 241/1990 ka kërkuar gjithnjë: forma të thjeshta, arsyetim të qartë, përgjegjësi të pushtetit publik. Prej këndej, vëmendje e veçantë iu kushtua rolit të Komisionit për Aksesin, i thirrur të japë mendime që, edhe pse jo detyruese, kanë peshë reale në orientimin e administratave dhe shërbejnë si pikë referimi në gjykimin administrativ pasues, përfshirë edhe në ritin e posaçëm të parashikuar nga neni 116 i Kodit të Procesit Administrativ.

Nuk u la jashtë as ekuilibri i domosdoshëm me mbrojtjen e të dhënave personale. Në një kohë kur dixhitalizimi shumëfishon shpejtësinë dhe vëllimin e informacionit, rregullorja GDPR — veçanërisht neni 86 për përpunimin në funksion të transparencës — imponon dallimin e qartë midis asaj që duhet të bëhet e dukshme dhe asaj që duhet të maskohet. Loscerbo shpjegoi, me optikë operacionale, se kërkesat e rendit dhe sigurisë publike nuk mund të shndërrohen në një alibi për të mohuar aksesin në mënyrë të përgjithshme dhe se teknikat e fshehjes së pjesshme apo nxjerrjes selektive lejojnë shpesh pajtimin midis të drejtës për njohje dhe nevojave të privatësisë.

Mesazhi themelor është i thjeshtë, por kërkues: një kërkesë aksesimi e strukturuar mirë kursen kohë, zvogëlon asimetrinë e informacionit dhe, në shumë raste, shmang kontestimet e panevojshme. Për ta arritur kërkohet metodë: zgjedhja e instrumentit të duhur midis aksesit dokumentar dhe FOIA-s, ndërtimi i një rrëfimi kronologjik koherent, mbështetja e kërkesës mbi baza të forta juridike dhe ruajtja me kujdes e provave të dërgimit dhe marrjes. Është një mënyrë pune që flet gjuhën e traditës administrative italiane dhe, njëkohësisht, sheh përpara, sepse transparenca nuk është slogan; është detyrim juridik që, kur praktikohet mirë, rrit cilësinë e vendimmarrjes dhe i rikthen parashikueshmërinë marrëdhënies midis qytetarit të huaj dhe administratës publike.

Akreditimi nga COA i Bolonjës i dha takimit kornizën institucionale të duhur. Bashkëpunimi me zyrat e Urdhrit dhe me Lagjen Reno mundësoi një menaxhim të saktë të aspekteve logjistike, duke dëshmuar se formimi i avokatit mund të jetë njëkohësisht i përmbajtur dhe goditës. Zgjedhja e sallës që mban emrin e Rosario Angelo Livatino-s shtoi një vlerë simbolike të rëndësishme: ligjshmëria nuk është retorikë, por praktikë e përditshme që kultivohet edhe përmes momenteve të tilla trajnimi.

Redaksia arrin në një përfundim të qartë: ngjarja vendosi një standard sepse bashkoi shkronjën e normave me nevojat reale të praktikës. Nuk u mjaftua me deklarimin e parimeve, por propozoi një mënyrë përdorimi, tradicionale në rigorozitet dhe moderne në instrumente. Pikërisht për këtë arsye, organizatori paralajmëron vijimin e një rruge “mikro–trajnimesh” të përqendruara në pikat e takimit midis transparencës dhe të drejtës së të huajve, nga marrëdhëniet me përfaqësitë konsullore te menaxhimi i njoftimit paraprak të refuzimit të parashikuar nga neni 10-bis i Ligjit 241/1990. Takimet e ardhshme do të shoqërohen me materiale pune, modele të gatshme dhe lista verifikimi, me ambicien e shprehur që e drejta e aksesit të bëhet kompetencë e përditshme, jo përjashtim i rastit.

---

Redaksia

Dekreti i flukseve 2026–2028: thjeshtime në prag Lamtumirë (pothuajse) “testit të tregut të punës”, afate më të shpejta për autorizimin (nulla osta), dhe kod fiskal bashkë me vizën. Kuota trevjeçare: 497.550 hyrje

 

Dekreti i flukseve 2026–2028: thjeshtime në prag

Lamtumirë (pothuajse) “testit të tregut të punës”, afate më të shpejta për autorizimin (nulla osta), dhe kod fiskal bashkë me vizën. Kuota trevjeçare: 497.550 hyrje

1) Konteksti dhe rruga e miratimit

Nga teksti i ItaliaOggi datë 6 gusht 2025 del mendimi i Konferencës së Bashkuar (Rajonet dhe Provincat Autonome) mbi projekt-DPCM për programimin e flukseve 2026–2028. Mendimi është pozitiv, me votë kundër nga Toscana dhe Emilia-Romagna. Më pas parashikohet dërgimi në komisionet parlamentare (mendim brenda 30 ditëve) dhe miratimi përfundimtar nga Kryeministria. Po ashtu, parashikohet paraplotësimi i kërkesave për nulla osta që nga tetori 2025, për të nisur menjëherë ciklin e ri.

2) Risia kryesore: thjeshtimi (deri në heqje) i verifikimit paraprak të mungesës së disponueshmërisë

Sot punëdhënësi, para kërkesës për nulla osta, duhet t’i kërkojë Qendrës së Punës verifikimin e mungesës së punëtorëve të disponueshëm në Itali. Verifikimi konsiderohet i përfunduar me rezultat negativ nëse brenda 8 ditëve nuk vjen përgjigje nga QP; më pas nulla osta jepet brenda 20 ditëve nga depozitimi (kur kontrollet rezultojnë në rregull).
Rajonet kërkojnë rishikimin ose heqjen e këtij hapi, i cili në praktikë është bërë formalitete e kushtueshme për ndërmarrjet dhe QP-të dhe shpesh nuk pasqyron realisht nevojat (profile të posaçme, zona me mungesë oferte, sisteme rajonale tashmë aktive për përputhje ofertë-kërkesë). Synohet një model më i lidhur me tregun dhe më pak burokratik.

3) Thjeshtime të tjera të propozuara

• Afatet e nulla osta-s: konsiderohen tepër të gjata; kërkohet shkurtimi i tyre, “në modelin” e korridoreve të shpejta të provuara për disa vende (Pakistani, Bangladeshi, Sri-Lanka, Maroku).

• Kodi fiskal me vizën: dhënia e kodit fiskal në Ambasadë/Konsullatë bashkë me vizën, për të mundësuar menjëherë kontratën, punësimin dhe detyrimet tatimore/shoqërore.

• Kontrata/Letra e punësimit: thjeshtimi i procedurës së nënshkrimit (që shpesh kërkon firmë dixhitale), për të përshpejtuar fillimin e marrëdhënies së punës.

• Llogaria bankare: lehtësim për hapjen e llogarisë për të sapoardhurit, për të siguruar gjurmueshmërinë e pagave dhe për të shmangur “muajt bosh” kur shumë kompani hasin vështirësi në pagesa për mungesë IBAN-i.

4) Kuotat 2026–2028 (sipas llojit)

Lloji	2026	2027	2028
Punë e varur jo sezonale	62.600	62.200	62.000
Punë e varur sezonale	88.000	89.000	90.000
Asistencë familjare (amvisa dhe kujdestarë)	13.600	14.000	14.200
Punë e pavarur	650	650	650
Totali vjetor	164.850	165.850	166.850

Totali i trevjeçarit: 497.550 hyrje. Vërehet rritje graduale e kanalit sezonal dhe e asistencës familjare, me stabilitet të jo-sezonalit dhe kuotë simbolike për të pavarurin.

5) Efektet operacionale (për ndërmarrjet dhe këshilltarët)

• Planifikimi: paraplotësimi që nga tetori 2025 i lejon kompanitë të programojnë punësimet e 2026-s sipas kuotave të reja; ja vlen të përgatiten në kohë profilizimet profesionale, nevojat dhe dokumentet.

• Kohët e hyrjes: shkurtimi i afateve për nulla osta, nëse miratohet, do të ulë “time-to-hire”.

• Onboarding-u: me kod fiskal në vizë dhe llogari të thjeshtuar, nisja e kontratës dhe pagave bëhet më e shpejtë, me rreziqe më të ulëta mos-pajtueshmërie (pagesa cash, vonesa INPS/INAIL).

• Pajtueshmëria: lehtësimi i “testit të tregut të punës” do të reduktojë kontestimet mbi formalitetet, duke e zhvendosur fokusin te gjurmueshmëria dhe rregullsia e marrëdhënies së punës.

6) Pikat kritike dhe qëndrueshmëria juridike

• Mbrojtja e punëtorit rezident: tkurrja e rolit të Qendrës së Punës kërkon kundërmasa substanciale (monitorime rajonale të nevojave, baza të dhënash “real time”, stimuj për integrimin e të papunëve rezidentë).

• Koordinimi ndër-institucional: dhënia e kodit fiskal jashtë vendit kërkon integrim të qëndrueshëm mes MAECI, Ministrisë së Brendshme, Agjencisë së të Ardhurave dhe sistemeve informatike (Prefektura/Questura/INPS).

• Banka-biliteti: hapja e llogarisë për të sapoardhurit extra-BE duhet të harmonizohet me anti-pastrimin e parave dhe njih klientin; bankat do të kenë nevojë për udhëzime të qarta.

• Kuota dhe sezonaliteti: rritja e kanalit sezonal duhet të shoqërohet me instrumente kundër kaporalatos/ndërmjetësimit të paligjshëm dhe me zgjidhje të përshtatshme strehimi, për të shmangur abuzimet.

7) Çfarë ndryshon “realisht”

Nëse Qeveria e pranon plotësisht mendimin:

• Procedura e hyrjes bëhet më e thjeshtë dhe e parashikueshme;

• Barra dokumentare zhvendoset nga “fleta e CPI-së” te kontrolli substancial mbi kontratën, pagën, strehimin dhe sigurinë;

• Integrimi administrativ (kod fiskal me vizën + llogari + nënshkrim i thjeshtuar) ul kohët e “ngrirjes” pas hyrjes dhe rreziqet e punës joformale “gjatë pritjes”.

8) Përfundime (realizëm dhe perspektivë)

Trevjeçari 2026–2028, me gati gjysmë milioni hyrje të programuara, shënon një kalim nga formalizmi drejt qeverisjes sipas proceseve: më pak burokraci e panevojshme, më shumë kontrolle reale mbi marrëdhënien e punës dhe gjurmueshmërinë e pagave. Bast i dyfishtë: konkurrueshmëri për ndërmarrjet dhe mbrojtje efektive për punëtorët. Vendimtare do të jetë që DPCM-ja t’i përkthejë udhëzimet e Konferencës në rregulla të qarta, afate të sigurta dhe platforma ndërvepruese. Përndryshe, “thjeshtimet” rrezikojnë të mbeten në letër.

---

Avv. Fabio Loscerbo

Hyrja në procedurën e mbrojtjes ndërkombëtare dhe ndalimi i diskriminimit organizativ – Shënim mbi Vendimin e Gjykatës së Torinos, Seksioni i Nëntë Civil, 4 gusht 2025, R.G. 9257/2025

Hyrja në procedurën e mbrojtjes ndërkombëtare dhe ndalimi i diskriminimit organizativ – Shënim mbi Vendimin e Gjykatës së Torinos, Seksioni i Nëntë Civil, 4 gusht 2025, R.G. 9257/2025

1) Hyrje
Vendimi në koment zgjidh një padi kolektive që kishte për objekt: (a) konstatimin e së drejtës për të formalizuar kërkesën për mbrojtje ndërkombëtare pranë Questura-s kompetente territorialisht; (b) konstatimin e karakterit diskriminues të modelit organizativ të aplikuar nga Zyra e Imigracionit pranë Questura-s së Torinos. Pas një mase të parë të përkohshme që urdhëroi pritjen/formalizimin e kërkesave, gjykata, në themel, konstatoi pushimin e çështjes për pikën që lidhej me formalizimin (për shkak të plotësimit gjatë procesit) dhe pranoi padinë antidis­kriminuese, duke dhënë urdhra konformues.

2) Objekti i padisë dhe kërkesat
Kërkesat kryesore kishin të bënin me: i) njohjen e të drejtës për të paraqitur kërkesën për mbrojtje ndërkombëtare sipas nenit 26 të d.lgs. 25/2008 pranë Questura-s kompetente për “vendqëndrimin”; ii) konstatimin e natyrës diskriminuese të praktikave të hyrjes në Zyrën e Imigracionit, me kërkesë për masa heqjeje pasojash dhe publikim, në zbatim të nenit 28 të d.lgs. 150/2011.

3) Kuadri juridik
– Neni 26 i d.lgs. 25/2008: paraqitja e kërkesës në Questura-n kompetente për vendqëndrimin, me një lexim funksional e jo formalist të këtij koncepti, në përputhje me nenin 6 të Direktivës 2013/32/BE për hyrje efektive në procedurë.
– Mbrojtja kundër diskriminimit: neni 43 i d.lgs. 286/1998 dhe neni 28 i d.lgs. 150/2011 i japin gjyqtarit të juridiksionit të zakonshëm kompetencë për të urdhëruar ndërprerjen e sjelljes diskriminuese, marrjen e masave për heqjen e pasojave dhe vendosjen e planeve organizative parandaluese, përfshirë publikimin.

4) Rrjedha procedurale
Padia u depozitua në maj 2025; u morën deklarime sipas nenit 669-sexies k.p.c.; me një masë të përkohshme në fund të qershorit 2025 u urdhërua që Questura të presë/formalizojë kërkesat brenda një afati të shkurtër. Seanca në themel u zhvillua në mesin e korrikut 2025; çështja u mbajt për vendim dhe u publikua më 4 gusht 2025.

5) “Vendqëndrimi” dhe kompetenca e Questura-s
Gjykata konstatoi të provuar, për secilin paditës, vendqëndrimin në territorin e Torinos, edhe në kuptimin e përkohshëm ose tranzitor. Prej këtu, u hodh poshtë teza që kërkonte provimin e “vendqëndrimit të zakonshëm” apo të rezidencës civile për të themeluar kompetencën e Questura-s. Ky interpretim shmang shndërrimin e detyrimeve provuese në pengesa që e bëjnë të pamundur ose tepër të vështirë hyrjen në procedurë, në kundërshtim me parimin e efektivitetit në të drejtën e BE-së.

6) Profili diskriminues i modelit organizativ
Gjykata u mbështet në elemente objektive të praktikës: hyrje e kuotizuar përmes radhëve fizike, mungesë kanalesh të rezervimit digjital të barasvlershme me ato të disponueshme për përdorues të tjerë të A.P., kritere përzgjedhjeje të pasqaruara dhe, në disa ditë, filtrime sipas kombësisë. Këto mënyra prodhojnë trajtim më pak të favorshëm, të lidhur drejtpërdrejt me faktor­in “kombësi”, në një pikë hyrjeje në shërbim publik që kushtëzon ushtrimin e të drejtave themelore (qëndrim i rregullt gjatë procedurës, e drejta e punës pas afateve ligjore, regjistrimi civil, kujdesi shëndetësor).

7) Barra e provës dhe standardi provues
Në zbatim të nenit 28, pika 4, d.lgs. 150/2011, sapo paditësit paraqesin të dhëna që lejojnë të presupozosh diskriminimin, barra për ta përgënjeshtruar kalon te administrata. Mungesa e një prove të kundërt efikase mbi praktikat e kontestuara e konsolidoi kuadrin prezumtiv dhe çoi në deklarimin e diskriminimit të drejtpërdrejtë, edhe në formë kolektive.

8) Masa strukturore e urdhëruar
Vendimi nuk mjaftohet me ndalimin e praktikës së paligjshme: urdhëron adoptimin, brenda katër muajve, të një modeli organizativ të dixhitalizuar për menaxhimin e hyrjeve dhe prenotimeve, me ndërmjetësim të subjekteve të sektorit të tretë dhe dallim proceduror mes kërkuesve me/pa dokumente; një model që, në mënyrë prognostike, vlerësohet i përshtatshëm për të parandaluar përsëritjen e diskriminimit dhe për të garantuar barazi thelbësore në aksesin në shërbim.

9) Dispozitivi
– Konstatim i diskriminimit të drejtpërdrejtë (edhe kolektiv) të prodhuar nga organizimi i hyrjeve në Zyrën e Imigracionit.
– Urdhër për të miratuar sistem organizativ të dixhitalizuar brenda katër muajve.
– Urdhër për publikimin e vendimit në kanalet institucionale dhe në një gazetë me qarkullim kombëtar, në funksion informues dhe parandalues.
– Shpenzimet në ngarkim të administratës; pushim i çështjes për pretendimin mbi formalizimin që u plotësua gjatë gjykimit; shuarje për heqje dorë sa i takon një paditësi.

10) Vërejtje përfundimtare
Vendimi spikat për dy aspekte sistemike:
(i) Hyrja efektive në procedurë: leximi funksional i “vendqëndrimit” pengon që praktikat organizative të shndërrohen në barriera hyrjeje, në kundërshtim me nenin 6 të Direktivës 2013/32/BE.
(ii) Remedet organizative: përdorimi i urdhrave konformues dhe i publikimit—mjete tipike të kontestimeve antidis­kriminuese—adreson shkakun strukturor të shkeljes, duke kaluar përtej mbrojtjes thjesht ndaluese dhe duke orientuar veprimin administrativ drejt rezultateve të verifikueshme.

---

Avv. Fabio Loscerbo

Efekti pezullues automatik në mungesë të zbatimit të saktë të procedurës së përshpejtuar – Shënim mbi vendimin e Gjykatës së Bolonjës, Seksioni i Emigracionit, datë 30 korrik 2025, R.G. 10617/2025

 Efekti pezullues automatik në mungesë të zbatimit të saktë të procedurës së përshpejtuar – Shënim mbi vendimin e Gjykatës së Bolonjës, Seksioni i Emigracionit, datë 30 korrik 2025, R.G. 10617/2025

1. Hyrje
Vendimi në fjalë, i dhënë nga Seksioni i specializuar për çështjet e emigracionit, mbrojtjes ndërkombëtare dhe lëvizjes së lirë të qytetarëve të Bashkimit Evropian pranë Gjykatës së Bolonjës, trajton çështjen e efektit pezullues automatik të padisë kundër një vendimi refuzues për “qartësi të dukshme të mungesës së bazës” (manifesta infondatezza) në kërkesën për mbrojtje ndërkombëtare, kur është ndjekur procedura e zakonshme dhe jo ajo e përshpejtuar.
Rasti ka origjinë nga një vendim i Komisionit Territorial për Njohjen e Mbrojtjes Ndërkombëtare, i cili e kishte refuzuar kërkesën për mungesë të bazës së qartë, edhe pse kishte ndjekur një procedurë të zakonshme dhe jo të përshpejtuar.

2. Kuadri ligjor dhe gjyqësor
Vendimi bazohet në nenin 35-bis të Dekretit Legjislativ nr. 25/2008, i ndryshuar së fundi me Dekretin-Ligj nr. 145/2024, i shndërruar në Ligjin nr. 187/2024, si dhe mbi parimet e përcaktuara nga Dhoma e Bashkuar e Gjykatës së Kasacionit me vendimin nr. 11399 të datës 29 prill 2024.
Në këtë vendim, dhënë pas një referimi paraprak nga i njëjti seksion i Bolonjës në bazë të nenit 363-bis të Kodit të Procedurës Civile, Gjykata e Kasacionit ka përcaktuar se përjashtimi nga parimi i pezullimit automatik të vendimit të apeluar – në rastet e refuzimit për mungesë të qartë të bazës për shkak të ardhjes nga “vend i sigurt” – zbatohet vetëm nëse komisioni territorial ka ndjekur realisht një procedurë të përshpejtuar të saktë siç parashikon ligji. Në rast të kundërt, rikthehet procedura e zakonshme, me pasojë zbatimin e efektit pezullues automatik.

3. Zgjerimi i zbatimit për raste të tjera të mungesës së qartë të bazës
Gjykata ka vlerësuar se parimi i përcaktuar nga Dhoma e Bashkuar nuk vlen vetëm për rastet e mungesës së qartë të bazës për shkak të origjinës nga vend i sigurt, por edhe për rastet e tjera të kësaj natyre, madje edhe për rastet e mospranimit të kërkesës. Ky zgjerim bazohet në logjikën e vendimit të Kasacionit dhe në nevojën për koherencë sistematike midis rasteve të ndryshme.

4. Procedura e ndjekur në rastin konkret
Nga shqyrtimi i aktit rezulton se Komisioni Territorial kishte deklaruar se nuk kishte arritur të respektonte afatet ligjore të procedurës së përshpejtuar “për shkak të numrit të madh të kërkesave”, dhe për këtë arsye kishte ndjekur procedurën e zakonshme. Megjithatë, kishte refuzuar kërkesën për mungesë të qartë të bazës duke iu referuar një qarkoreje të Komisionit Kombëtar për të Drejtën e Azilit.
Gjykata ka theksuar se ndjekja e procedurës së zakonshme sjell si pasoja:

• zbatimin e afatit të zakonshëm 30-ditor për paraqitjen e padisë;

• pezullimin automatik të efektit ekzekutiv të vendimit të apeluar, pavarësisht nga paralajmërimet e përfshira në dispozitivin e vendimit administrativ.

5. Vendimi
Në bazë të këtyre konsideratave, Gjykata shpalli pezullimin automatik të efektit ekzekutiv të vendimit të apeluar dhe urdhëroi Drejtorinë e Policisë (Questura) të lëshojë leje qëndrimi për kërkesë azili, e vlefshme deri në përfundim të gjykimit.

6. Përfundime
Ky vendim rikonfirmon një parim me rëndësi të madhe praktike për mbrojtjen e kërkuesve të mbrojtjes ndërkombëtare: efekti pezullues automatik nuk mund të mohohet kur komisioni territorial nuk respekton kushtet procedurale që justifikojnë përdorimin e procedurës së përshpejtuar.
Ky interpretim ofron një garanci thelbësore për të drejtën e mbrojtjes dhe qëndrimin e ligjshëm në territorin kombëtar të kërkuesit, duke vënë kufi ndaj praktikave administrative që priren të barazojnë në mënyrë të pasaktë situata të ndryshme.

---

Avv. Fabio Loscerbo

Mbrojtja speciale dhe integrimi shoqëror-profesional: shënim mbi vendimin e Gjykatës së Katanias – Seksioni i Emigracionit, datë 10 korrik 2025, R.G. 9595/2023

---

Titulli:
Mbrojtja speciale dhe integrimi shoqëror-profesional: shënim mbi vendimin e Gjykatës së Katanias – Seksioni i Emigracionit, datë 10 korrik 2025, R.G. 9595/2023

1. Hyrje
Vendimi në fjalë, i dhënë nga Seksioni i Emigracionit pranë Gjykatës së Katanias, trajton një çështje komplekse ku paditësi kishte kundërshtuar vendimin e Komisionit Territorial për Njohjen e Mbrojtjes Ndërkombëtare, i cili kishte shpallur të papranueshëm kërkesën e përsëritur për mbrojtje ndërkombëtare.
Ky vendim karakterizohet nga dy aspekte: nga njëra anë, konfirmimi i vlerësimit negativ lidhur me statusin e refugjatit dhe mbrojtjen plotësuese; dhe nga ana tjetër, njohja e të drejtës për mbrojtje speciale në bazë të nenit 19, pika 1.1, të Dekretit Legjislativ nr. 286/1998, për shkak të rrënjosjes shoqërore-profesionale dhe familjare të paditësit në Itali.

2. Papranueshmëria e kërkesës së përsëritur
Gjykata theksoi se Komisioni Territorial kishte shpallur me të drejtë të papranueshme kërkesën e përsëritur, pasi nuk ishin paraqitur elemente të reja që mund të ndryshonin vlerësimin e mëparshëm, sipas nenit 29, pika 1, shkronja (b) të Dekretit Legjislativ nr. 25/2008.
Paditësi ishte kufizuar në paraqitjen e problemeve personale të përgjithshme, pa sjellë fakte konkrete mbi rrezikun individual të përndjekjes (neni 7 i Dekretit Legjislativ 251/2007) ose të dëmit të rëndë (neni 14, shkronjat a dhe b, të Dekretit Legjislativ 251/2007).
Sa i përket nenit 14, shkronja (c), Gjykata përjashtoi ekzistencën në Marok të një situate dhune të përgjithshme të shkaktuar nga konflikt i armatosur, bazuar në një shqyrtim të gjerë të burimeve ndërkombëtare.

3. Shqyrtimi i mbrojtjes speciale
Edhe pse konfirmoi mungesën e kushteve për mbrojtje ndërkombëtare, Gjykata pa të arsyeshme të verifikonte ekzistencën e kushteve për mbrojtje speciale, duke zbatuar parimin e sanksionuar nga Gjykata e Kasacionit në vendimin nr. 8819/2020, sipas të cilit gjyqtari duhet të vlerësojë ex officio të gjitha format e mbrojtjes të parashikuara nga ligji, pavarësisht nga emërtimi juridik i përdorur nga pala.
Duke iu referuar nenit 19, pika 1.1, të TUI-t (Testo Unico Immigrazione), i ndryshuar nga Dekreti-Ligj 130/2020, Gjykata konsideroi se kthimi i paditësit në vendin e tij do të përbënte shkelje të së drejtës për respektimin e jetës private dhe familjare, të mbrojtur nga neni 8 i KEDNJ-së, për shkak të integrimit të tij shoqëror dhe profesional në Itali.

4. Elementet e integrimit
Integrimi u provua nga disa elemente dokumentare, si:

• kontratë pune të varur dhe fletëpagesa për vitet 2023 dhe 2024;

• certifikata formimi profesional (përdorimi i karrocave industriale vetëlëvizëse dhe kurs sigurie me rrezik të lartë);

• martesë me bashkatdhetare rezidente në Itali dhe lindja e një fëmije të mitur në territorin italian.

Gjykata e Kasacionit (vendimet nr. 7396/2021; 16369/2022; 26089/2022) ka theksuar se këto elemente tregojnë një synim serioz për t’u integruar, gjë që ka rëndësi në vlerësimin e mbrojtjes speciale.

5. Vendimi
Gjykata pranoi pjesërisht padinë dhe shpalli të drejtën e paditësit për të marrë leje qëndrimi për mbrojtje speciale, e cila mund të konvertohet në leje qëndrimi për arsye pune, duke urdhëruar dërgimin e aktit te Questore për lëshimin e dokumentit. Shpenzimet gjyqësore u shpallën të pakthyeshme.

6. Përfundime
Ky vendim hyn në linjën gjyqësore që, megjithëse refuzon kërkesat për mbrojtje ndërkombëtare të pambështetura në elemente të reja apo të sakta, njeh nevojën për të mbrojtur lidhjet familjare dhe integrimin real në vend, duke e konsideruar nenin 19 të TUI-t si mjet për mbrojtjen e të drejtave themelore.
Qasja e ndjekur nga Gjykata e Katanias tregon një ekuilibër ndërmjet rreptësisë në zbatimin e rregullave mbi papranueshmërinë e kërkesave të përsëritura dhe kujdesit për mbrojtjen e vlerave kushtetuese dhe ndërkombëtare që lidhen me jetën private dhe familjare.

---

Avv. Fabio Loscerbo

---